Economische onzekerheid zal zich ook in 2024 doorzetten

“De juiste inzichten uit financiële data halen is specialistenwerk”

Onze economie beleeft turbulente tijden. Een echte recessie is tot nu toe uitgebleven in ons land, maar in diverse sectoren gaan er wel knipperlichten aan. Zo waarschuwde bouwfederatie Embuild al dat kleinere bouwbedrijven hun orderboekjes moeilijker gevuld krijgen. Ook het aantal faillissementen zit maand na maand in de lift. Om problemen te vermijden, wordt creditmanagement en cashflow cruciaal de komende maanden. Dimitri Pelckmans, Head of risk bij kredietverzekeraar Atradius, geeft tekst en uitleg.

De bouw is één van de grootste economische sectoren in België. En die heeft momenteel de wind op kop. “De bouwsector wordt getroffen door de stijgende rente voor woonleningen. Het aantal verstrekte hypothecaire kredieten daalde dit jaar al elk kwartaal en het aantal kredietaanvragen zit op het laagste niveau in 10 jaar tijd”, weet ­Dimitri Pelckmans. “Het gevolg is dat de nieuwbouwsector geconfronteerd wordt met afzeggingen van projecten. Ontwikkelaars wachten tot meer dan 70% op plan werd verkocht vooraleer ze de bouw van nieuwe appartementen opstarten. Ook de rentelasten lopen op. Dat is een factor die wij sterk in de gaten houden.” 

Consumenten raakten de afgelopen jaren gewoon aan erg lage rentes. Nu de tarieven voor een krediet van meer dan 10 jaar gemiddeld 3,40% bedragen, zet dat een rem op de appetijt om te investeren. “En dat kan een grote impact hebben. Denk aan keukenbouwers, installateurs van sanitair en badkamers, interieurinrichters … die krijgen het ook moeilijker. Positief is wel dat er uiteindelijk toch een btw-tarief van 6% voor sloop en heropbouw is gebleven voor privé-eigenaars die hun enige woning aanpakken. Ook regionaal kunnen er nog sterke ­verschillen zijn.” 

Een andere sector waar de zenuwachtigheid is toegenomen, is de grootdistributie. Dimitri Pelckmans: “De grootdistributie en de retail zijn in volle evolutie. Kijk naar de teloorgang van Makro, de afbouw bij Louis Delhaize en Match, de aanhoudende problemen bij Cora en de transformatie van Delhaize dat al zijn eigen supermarkten wil verzelfstandigen. Door toegenomen concurrentie en gestegen loon- en energiekosten wordt de margedruk steeds groter. Eén derde van de zelfstandige supermarkten draait met verlies. Dat kan niet ­blijven duren.”

Het is dan ook geen toeval dat ook de faillissementscijfers een negatieve tendens vertonen. Daarbij valt op dat veel start-ups in de problemen komen. “Ze hebben weinig reserves en moeten volop investeren in productontwikkeling en personeel. Als de inflatie dan stijgt, kan het plots snel gaan”, merkt Dimitri op. “Wat ook meespeelt, is dat je sinds 2019 veel makkelijker een bedrijf kan oprichten in ons land. Vroeger moest je via de notaris en had je nog een startkapitaal nodig. Nu kan het online met 1 euro, bij wijze van spreken. De keerzijde van de medaille is dat het ook sneller fout kan lopen.”

Voor het financieel beheer van bedrijven, zowel in B2B- als B2C-sectoren, zijn het dus uitdagende tijden. “We worden geconfronteerd met snelle veranderingen. Vroeger waren de economische cycli meer voorspelbaar. Nu beschikken we dankzij digitalisering en automatisering wel over veel meer data, maar het wordt moeilijker om er de juiste inzichten uit te halen. Hoe ga je om met al die cijfers? En welke acties moet je eruit puren? Dat is voor veel ondernemingen niet evident.” 

Net daar maakt Atradius het verschil. ­Dimitri Pelckmans: “Onze oplossingen in credit management helpen bedrijven om inkomsten te genereren, financieel stabiel te blijven en schade te vermijden. Onze core business is uiteraard kredietverzekeringen, waarbij we ervoor zorgen dat een leverancier betaald wordt voor zijn producten en diensten, zelfs als de klant failliet zou gaan. We bieden ook garanties en borgstellingen voor bedrijven die internationaal zakendoen. En Atradius Incasso helpt facturen te incasseren bij debiteuren wereldwijd.”

In zijn eigen data merkt de kredietverzekeraar dat de insolventiegraad in stijgende lijn zit. “De voorbije jaren, toen gevreesd werd voor de zware impact van corona, is een slagveld uitgebleven. De massale overheidssteun heeft de economie overeind gehouden. Maar bedrijven die niet structureel gezond waren, gaan er nu wel uit. We krijgen dus meer schadeaanvragen en ook de bedragen wanneer de kredietverzekering tussenkomt, stijgen. Het impliceert dat we strikter toezien op de opvolging van onze dossiers en heel alert zijn voor negatieve signalen.”

Toch ziet Pelckmans ook een lichtpuntje: “Allicht zal de onzekerheid en de zogenaamde stagflatie van de economie zich nog even voortzetten. Maar voor de Belgische economie gaat men nog altijd uit van een lichte groei voor het jaar 2023. Dat hadden we eigenlijk niet verwacht. Het betekent dat er nog altijd kansen zijn om zaken te doen. Atradius is daarbij een partner voor wie wil groeien via (verre) export. We helpen bedrijven ook om kredietwaardige prospecten te vinden, in om het even welke sector wereldwijd. Via onze tool Analyser weten ze welke bedrijven met een gerust hart te contacteren, want die werden positief beoordeeld door onze experts.”