Waarom beslist een ondernemer tot de verkoop van zijn onderneming?

Wat drijft ondernemers ertoe om hun onderneming, vaak bijna hun dierbaarste goed, te verkopen? Er zijn verschillende motivaties en achterliggende redenen. Deze kunnen een invloed hebben op de voorbereiding en timing van een verkoop. In dit artikel schetst expert Bruno Vervisch zes ‘knipperlichtsituaties’. 

Geen (geschikte) opvolgers 

Wanneer er geen kinderen zijn, of de kinderen zijn niet bekwaam of geïnteresseerd, of er zijn meerdere kinderen waardoor het voor de mogelijke opvolger financieel te zwaar wordt om de andere kinderen uit te kopen, kan de ondernemer die zijn pensioenleeftijd nadert, beslissen om over te gaan tot verkoop aan een derde. 

Bij de huidige generatie ondernemers is op dit vlak een positieve evolutie merkbaar. Vroeger werd zoon- of dochterlief, al dan niet bekwaam of geïnteresseerd, gedwongen om het familiebedrijf verder te zetten. Dat was meestal nefast, zowel voor het kind als voor de onderneming. De laatste jaren aanvaardt een pater of mater familias meer en meer dat dit geen zin heeft om de kinderen te dwingen. Het is dan beter de onderneming te verkopen en met de vrijgekomen gelden de kinderen een basis te geven om hun eigen toekomst uit te bouwen.

De onderneming vormt een te groot deel van het familievermogen

Dit kan niet enkel risicovol zijn – als het met de onderneming misloopt, dreigt men bijna het volledige familiepatrimonium kwijt te raken – maar bovendien bemoeilijkt deze situatie een regeling indien er meerdere kinderen zijn. Daarom is een verkoop van de onderneming en een verdeling van de gelden onder de (niet-actieve) kinderen die liever cash krijgen dan niet-liquide aandelen, vaak de enige optie. 

Een verkoop aan een private equity fonds of family office waarbij men een belangrijk stuk van de verkregen overnameprijs herinvesteert in de overnemende holding en het bedrijf al dan niet zelf verder leidt, kan hier zeker een valabel alternatief zijn. 

Onderneming op een kruispunt 

De onderneming is in goede doen en heeft nog potentieel, maar om verder te groeien naar een hoger niveau moeten bijkomende investeringen gebeuren in mensen, machines of gebouwen, wat een enorme inspanning vergt. Dit is vaak het ogenblik waarop ondernemers voor zichzelf uitmaken dat ze niet meer de drive, de moed of de middelen hebben om de volgende stap in de groei te zetten en dat deze beter wordt gezet door een nieuwe eigenaar. Dergelijke ondernemingen met een bewezen trackrecord van resultaten zijn doorgaans erg gegeerd.

Daarnaast wordt ondernemen complexer: de vereisten op het vlak van vergunningen en milieu, de administratieve rompslomp, het vinden en houden van gemotiveerd en gekwalificeerd personeel, de druk van veeleisende klanten, enz. Sommige ondernemers raken hierdoor ontmoedigd of moeten toegeven dat dit alles hun petje te boven gaat. Ze zijn te veel ‘manager’ geworden en hebben heimwee naar de tijd toen ze nog echt ondernemer waren en bij wijze van spreken, zelf op de werkvloer stonden. Ook dit is een motivatie om te verkopen. 

Onenigheid tussen aandeelhouders

Een patstelling tussen aandeelhouders die een totaal verschillende visie hebben over het beleid en de toekomst van de onderneming, leidt vaak tot immobilisme. Dringende en noodzakelijke beslissingen worden uitgesteld, met nefaste gevolgen vandien. Indien het conflict onoplosbaar blijkt, rest als enige optie een uitkoopregeling onder de aandeelhouders, of, indien niet mogelijk, een volledige verkoop aan een derde. 

An offer you can’t refuse

Er is enorm veel cash beschikbaar bij industriële groepen, private equity en family offices. We zien dat ze daarmee bedrijven benaderen voor een overname. Wanneer u wordt benaderd, raden we aan om de uitnodiging tot een gesprek niet zomaar af te wijzen, ook al denkt u helemaal nog niet aan de verkoop van uw onderneming. U heeft niets te verliezen. Zeker als u in een sector actief bent waar een sterke consolidatie aan de gang is, en waar sectorgenoten door grote spelers wordt overgenomen, loopt u wel eens het risico, door koppig elk bod af te wijzen, op termijn alleen achter te blijven en (concurrentieel) in de problemen te komen.

Uit noodzaak

Ondernemingen die door een sterke groei met bijhorende extra behoefte aan bedrijfskapitaal, of door de diverse crisissen de laatste jaren financiële problemen hebben, worden vandaag steeds meer geconfronteerd met banken die zich stroef opstellen en geen bijkomende kredieten meer willen verstrekken. Als men geen andere middelen kan aantrekken, is een verkoop vaak de enige optie.

In bepaalde spijtige gevallen kan een verkoop ook zeer acuut zijn wanneer de bedrijfsleider plots zwaar ziek wordt of overlijdt.

Wat het scenario ook weze, tijdig nadenken over de toekomst van een onderneming en over mogelijke scenario’s voor een verkoop of een exit, kan belangrijk zijn. We denken ter zake graag met u mee.