Begin februari werden voor de 11de keer de Factory of the Future-awards uitgereikt. Dit keurmerk wordt gegeven aan maakbedrijven die volop inzetten op digitalisering, talentontwikkeling, slimme processen, een productie van wereldniveau en een duurzame strategie. Deze award is in 10 jaar tijd uitgegroeid tot een referentie voor de maakindustrie. In totaal hebben nu 75 bedrijven het traject van de 7 transformaties met succes doorlopen.
Innovatie in productiebedrijven stond jarenlang haast synoniem voor automatisering en robotisering. Maar Industrie 4.0 houdt veel meer in dan enkel een state-of-the-art machinepark. Bedrijven die het label ‘Factory of the Future’ willen halen, moeten van de expertenjury in 7 verschillende domeinen een score krijgen van minstens 8 op 10. Het gaat dan ook over doordacht omgaan met energie en materialen, en onder hun medewerkers betrokkenheid, creativiteit en autonomie stimuleren.
De innovatie-inspanningen richten zich dezer dagen meer dan ooit op eco-design en circulariteit. Zo slaagde de producent van aardappelsnacks Pringles er bijvoorbeeld in om de traditionele metalen onderkant van hun bekende kokervormige verpakking te vervangen door een kartonnen exemplaar. “Hierdoor is onze verpakking volledig recycleerbaar in de papierstroom”, verduidelijkt plant manager Johan van Batenburg.
Eenzelfde bij Vinventions, het Waalse bedrijf dat jaarlijks 1,2 miljard wijnkurken produceert en een wereldspeler is in die niche. “De afgelopen jaren hebben we veel gewerkt aan onze basisgrondstoffen. Onze producten worden nu vooral gemaakt van polymeren op plantaardige basis, maar ook op basis van gerecycleerd materiaal”, stelt site director Axel Pirard.
Zo’n circulaire omslag is niet evident. Een bedrijf is afhankelijk van de waardeketen waarin het opereert. Isolatieproducent Knauf Insulation investeerde 15 miljoen euro in een nieuwe faciliteit in Visé om gebruikte platen te recycleren. “Met succes, want onze nieuwe oven zorgt ervoor dat 100% van het materiaal kan worden gebruikt als grondstof voor nieuwe isolatieplaten”, vertelt plant manager Olivier Douxchamps. “Maar de nieuwe eenheid kan nog niet op volle toeren draaien, omdat we te weinig gebruikte isolatieplaten toegeleverd krijgen. Aannemers worden in België onvoldoende aangespoord om dit te sorteren uit hun werfafval.”
Kortom, dat klimaatimpact verlagen de belangrijkste drijfveer is bij zowat alle laureaten, staat buiten kijf. Zo pakken bijvoorbeeld zowel Pringles, de bottelarij van Chaudfontaine als Puratos, dat grondstoffen levert aan bakkers en patissiers, trots uit met het feit dat ze hun waterverbruik gevoelig hebben doen dalen. Site manager Olivier Carlens van Puratos Lummen: “We hebben samen met Azulatis een eigen waterzuiveringsinstallatie gebouwd om zoveel mogelijk proceswater te hergebruiken. Doordat we dit gaan combineren met een eigen windmolen en een e-boiler, worden we later dit jaar al een CO2-neutraal bedrijf.”
Uiteraard blijft verder investeren in high tech en digitalisering een noodzaak. Ook AI is alomtegenwoordig. Doordat de Factories of the Future de voorbije jaren hebben ingezet op gedigitaliseerde processen, systeemintegratie en dataverzameling, creëerden ze de ideale context om meerwaarde te halen uit het gebruik van artificiële intelligentie.
Bij Safran Blades, een producent van vliegtuigonderdelen die eind 2024 een nieuwe fabriek opende in de provincie Luik, staat AI centraal. “We verzamelen in de productie 100.000 datapunten per seconde. Door gebruik van AI-algoritmes kunnen we continu onze processen optimaliseren. Zo blijven we concurrentieel. De nieuwe fabriek is er immers gekomen omdat het moederbedrijf de productie om strategische redenen terug naar Europa wilde halen. Competitief produceren blijft een aandachtspunt”, stelt Geoffroy Jennes, ingenieur digitalisatie 4.0 bij Safran Blades.
Tot slot, en dit is allicht de belangrijkste vaststelling na deze ronde, benadrukken alle laureaten unaniem het feit dat deze bekroning hen erkent als human-centered organisation. “Uiteraard hebben we een state-of-the-art machinepark nodig om constante kwaliteit af te leveren”, vertelt Christophe Laureys van de industriële bakkerij Lantmännen Unibake Londerzeel. “Maar we rekenen evenzeer op het vakmanschap van al onze medewerkers. Daarom investeren we veel in competentie, wellbeing, ergonomie en work-lifebalance. Zo zullen alle medewerkers ons helpen om een Factory of the Future te blijven.”
Wie de audit met verve doorstaat, mag zich voor een periode van drie jaar Factory of the Future noemen. Dit jaar kregen elf nieuwe bedrijven het label ‘Factory of the Future’: Coca-Cola Europacific Partners (Chaudfontaine), Decospan (Menen), Duracell Solutions (Heist-op-den-Berg), Knauf Insulation (Visé), Lantmännen Unibake (Londerzeel), Newell Brands (Sint-Niklaas), Pfizer (Puurs), Pringles (Mechelen), Puratos (Lummen), Safran Blades (Marchin) en en UCB BEBOC (Braine l’Alleud).
Na afloop van die drie jaar kunnen ze een aanvraag tot hercertificering indienen, maar moeten ze opnieuw kunnen aantonen dat er vooruitgang is geboekt in de zeven transformaties. De jury bepaalt dan door middel van een nieuwe audit of hun titel kan worden verlengd. Dit jaar was dat het geval voor Vinventions (Thimister-Clermont), P&V Panels (Heusden-Zolder) en STAS Waregem. Voor Van Hoecke (Sint-Niklaas) en TE Connectivity (Oostkamp) was het zelfs de vierde award op rij: zij zijn dus al sinds 2016 onafgebroken een fabriek van de toekomst!