In moeilijke momenten bewijst externe begeleiding zijn meerwaarde

“Geen enkel familiebedrijf hoeft dit alleen te doen”

Door zelf een emotioneel zware periode mee te maken, besefte Kurt Vannieuwenhuysen, CEO van Family First, meer dan ooit hoezeer emoties en onzekerheid het stuur kunnen overnemen. “Net daarom moet ieder familiebedrijf vandaag al nadenken over wat de toekomst kan brengen”, klinkt het bij het gespecialiseerde bureau dat familiebedrijven begeleidt bij de overdracht.

Toen Kurt Vannieuwenhuysen vernam dat zijn vader ernstig ziek bleek, koos hij resoluut voor zijn familie. De agenda werd herschikt en afspraken geannuleerd. “Ik kwam terecht in een emotionele rollercoaster met gevoelens van angst, onzekerheid, hoop en verantwoordelijkheid, die elkaar in een rotvaart afwisselden”, vertelt hij. “Maar net op dit moment bleek ook de kracht van ons eigen familiebedrijf. Mijn vrouw, mijn zonen en alle sleutelfiguren in het bedrijf slaagden er vanuit een sterk collectief verantwoordelijkheids­gevoel in om het bedrijf te dragen.” 

Het zakelijke en het familiale systeem

Dat zette Kurt, die zijn levenswerk maakte van het begeleiden van familiebedrijven, verder aan het denken. “In elk familiebedrijf lopen twee systemen in elkaar over: het zakelijke en het familiale. Die verwevenheid is vaak een bron van kracht, maar bij een crisissituatie kan ze ook alles op scherp zetten. Want als er geen duidelijke afspraken zijn, wordt beslissen moeilijk. Dan nemen emoties en onzekerheid het stuur over”, klinkt het. “Net daarom moet ieder familiebedrijf vandaag al nadenken over morgen.”

Die voorbereidingen treffen, blijkt in realiteit geen evidentie voor de meeste familiale ondernemers. “Kijken we bijvoorbeeld naar de manier waarop er wordt nagedacht over de opvolging in het familiebedrijf. Die schuiven heel wat ondernemers voor zich uit, denkende dat het wel vanzelf zal lopen. Hierdoor ontstaan vooral verwachtingen en misverstanden, en leeft het bedrijf in een staat van verwarring en hoog oplopende emoties”, legt Vannieuwenhuysen uit. 

Familiaal charter

Door een familiaal charter op te stellen, kan deze dynamiek worden tegengegaan. “Dit is geen juridisch document, maar een gedeeld kader, een visie die duidelijkheid brengt. Het charter biedt een antwoord op vragen over de overdracht, de beslissingsprocessen, en maakt zo ruimte voor structuur en verbondenheid. Het is net die structuur die ervoor zorgt dat harmonie kan bewaard blijven als het moeilijk gaat. En minstens zo belangrijk: het beschermt ook wanneer het onverwachte gebeurt. Kortom, goede afspraken leiden tot betere familiebanden”, aldus Kurt ­Vannieuwenhuysen. 

Een ernstige ziekte, een ongeval of een overlijden – het zijn scenario’s die niemand wil bedenken, maar elk bedrijf kunnen raken. “Net dan zijn duidelijke afspraken van onschatbare waarde. Ze zorgen ervoor dat verdriet geen chaos wordt, maar dat het bedrijf kan blijven draaien. En dat het team weet wat te doen, en de familie niet wordt verlamd door twijfel of onduidelijkheid”, gaat hij verder. “Een familiecharter moet uiteraard ook worden ingepast in de bredere governance-structuur.”

De recente gebeurtenissen in zijn persoonlijke leven deden Kurt Vannieuwenhuysen dus meer dan ooit beseffen dat familiale ondernemers niet moeten denken in functie van vragen als ‘wat als’ of ‘wanneer’, maar zich de vraag moeten stellen: ben je er klaar voor als er een kantelmoment zich voordoet? “Je mag vooruitdenken, zodat wat waardevol is ook waardevol blijft. Dat kunnen ondernemers concreet doen door op tijd te beginnen en verwachtingen openlijk uit te spreken”, legt hij uit. “Maar ook door zaken op papier te durven zetten en te werken met een externe gespreksleider, want geen enkel familiebedrijf hoeft dit alleen te doen.”