Voorraad bedrijventerreinen Zuid-Oost-Vlaanderen slinkt, maar SOLVA biedt oplossingen

Net zoals in vele andere regio’s blijft ook in Zuid-Oost-Vlaanderen de vraag naar ruimte om te ondernemen groter dan het aanbod. De intercommunale SOLVA coördineert er de ontwikkeling van bedrijventerreinen en werkt er volop aan de toekomst. “Omdat de voorraad die de Vlaamse overheid voorzien heeft in haar structuurplannen stilaan op raakt, zoeken we naar alternatieven die kmo’s oplossingen bieden buiten de klassieke industriezones”, vertellen Bart Wallays en Marie-Julie Loy. 

SOLVA werd opgericht in 1962, met als missie om bedrijventerreinen te ontwikkelen. 21 steden en gemeenten uit Zuid-Oost-Vlaanderen zijn lid van de organisatie. “Vandaag leveren we met 80 medewerkers een veel bredere dienstverlening aan steden en gemeenten”, steekt algemeen directeur Bart Wallays van wal. “Dat kan nog steeds gaan over ruimtelijke ordening en het ontwikkelen van bedrijfsruimte, maar evenzeer over diensten rond mobiliteit, publieke infrastructuur, klimaat of energie, bijvoorbeeld.”

Zelfs al hebben sommige economische sectoren het moeilijk, de vraag naar ruimte om te ondernemen blijft groot. “Op dat vlak staan we op een kantelpunt: nu zijn we bezig met de laatste generatie van bedrijventerreinen zoals die voorzien zijn in de gewestplannen van de jaren ‘70. We weten dat over pakweg 10 jaar alle voorziene terreinen voor industriezone of ambachtelijke zone ontwikkeld zullen zijn in de Vlaamse Ardennen en de Denderregio”, geeft Wallays aan. 

Projecten in de pijplijn

Op dit ogenblik heeft SOLVA een aantal projecten in de pijplijn zitten voor bedrijven die de komende jaren een nieuwe locatie in de regio zoeken. Marie-Julie Loy: “In Ronse is de uitbreiding van de industriezone Pont West aan de gang. Momenteel is de tweede van drie fases daar in verkoop. In Brakel en Ninove zijn ook nog enkele percelen vrij. We bereiden ook nieuwe bedrijventerreinen voor in Geraardsbergen, Oudenaarde en Oosterzele. Er is dus nog altijd een aanbod.”

Maar de manier waarop industriezones ingevuld worden, is de afgelopen decennia fors veranderd. Bart: “Bij de bedrijventerreinen van de eerste generatie in Erpe-Mere of Aalst, werd de grond rechttoe rechtaan verdeeld, zonder bufferzones of veel aandacht voor omgevingsaanleg. Door de jaren heen is men veel meer aandacht gaan besteden aan hoe zo’n zone wordt ingericht en hoe ze zich in de omgeving integreert. Bedrijven zijn daar nu zelf vragende partij voor: meer groen draagt immers bij tot hun imago naar klanten en (potentiële) werknemers toe.”

Efficiënt omspringen met ruimte

Bij de toewijzing van percelen op bedrijventerreinen wordt ook strenger geselecteerd. “We gaan na welke activiteiten het bedrijf wil ontwikkelen, hoe duurzaam het is en of er op een efficiënte manier met de ruimte wordt omgesprongen, bijvoorbeeld door in de hoogte te bouwen. Na de toewijzing laten wij de bedrijventerreinen niet los”, merkt Marie-Julie op. “We zorgen voor groenbeheer, hebben een parkmanager en vervullen een soort van syndicus-rol. Op al onze zones participeren de bedrijven namelijk in de gemeenschappelijke delen: buffers, groenzones, gedeelde parkings … Die mede-eigendom zorgt ervoor dat men goed voor de omgeving zorgt en ook kritisch kijkt naar het onderhoud.” 

Voor de toekomst ziet SOLVA een aantal mogelijkheden om te blijven voorzien in ruimte om te ondernemen. Als verweefcoach gaat Marie-Julie Loy onder meer op zoek naar ruimte binnen bestaande kernen. “Niet elk bedrijf moet per sé op een bedrijventerrein gehuisvest worden. Er zijn ook activiteiten die verzoenbaar zijn met wonen of handel, denk aan starters, dienstenbedrijven of ambachtelijke ondernemers met een klein atelier of magazijn. In samenspraak met de lokale overheid en de buren zoeken we dan geschikte locaties. Zulke verdichting biedt een oplossing voor leegstand en geeft ook perspectief voor het versterken van het handels- en horecaweefsel.”

Bedrijfsverzamelgebouwen op komst

Bedrijven die een concrete vraag hebben, kunnen die steeds via de website van SOLVA signaleren. Het team gaat vervolgens op zoek naar een gepaste oplossing. “Voor hele grote bedrijven die nieuwe fabrieken willen bouwen, hebben we nauwelijks nog ruimte vrij. Daar zal de Vlaamse overheid met oplossingen moeten komen”, stelt Bart Wallays. “Wij zorgen voorts voor een actief beheer op onze bedrijventerreinen. Op Ninove-Noord was bijvoorbeeld alles uitverkocht, maar daar hebben we de afgelopen tijd enkele percelen teruggekocht, omdat deze bedrijven door gewijzigde economische omstandigheden geen nood meer hadden aan een nieuw terrein.” 

“En de komende jaren willen we ook investeren in bedrijfsverzamelgebouwen”, vult Marie-Julie aan. “We krijgen steeds meer vragen van kleinere ondernemingen die een beperkte ruimte zoeken en die we niet in een kern kunnen vestigen, omdat ze bijvoorbeeld lawaai- of geurhinder veroorzaken. In een viertal gemeenten willen we daarom telkens een gebouw bestaande uit kmo-units met daarbovenop kantoren en vergaderfaciliteiten uitbouwen. Een eerste project is opgestart in Zottegem, waar tegen 2026 de eerste ondernemers moeten terechtkunnen.”