Hét toonaangevende zakenplatform voor Vlaanderen
Vijf experts rond de tafel over duurzaam ondernemen

Vijf experts rond de tafel over duurzaam ondernemen

“Duurzaamheid is erg uitdagend, maar biedt veel kansen voor bedrijven” 

To be sustainable or not to be. Dat is waar het vandaag op neerkomt voor bedrijven. In zowat elke strategie neemt duurzaamheid een belangrijke rol in. Omdat ondernemers verantwoordelijkheid opnemen in de klimaattransitie, omdat klanten hogere eisen stellen en niet in het minst omdat medewerkers een verantwoorde houding verwachten van hun werkgever. Business Vlaanderen bracht vijf experts rond de tafel over dit actuele thema: “Duurzaamheid zal alleen maar hoger op de agenda komen, we moeten op alle vlakken stappen blijven vooruitzetten. Toch is nog heel wat innovatie nodig om er te geraken.”

Jan Desmet: “We kozen resoluut voor een ambachtelijk proces en de korte keten, als een garantie voor de kwaliteit van onze Flandrien Kaas.”

Duurzaamheid is een hot topic in het bedrijfsleven. De coronapandemie en de huidige energiecrisis zorgen ook in dit domein voor een versnelling. Maar het verduurzamen van onze economie is een werk van lange adem. Wim Coppens, vice-president Flooring ­Solutions bij Beaulieu: “Wij leggen de lat hoog: we zijn intern gestart om de flooring business in 2030 CO2-neutraal te maken. Onze activiteit, die op chemie gebaseerd is, staat echter nog voor grote uitdagingen om kunststoffen duurzamer te produceren. Voor polypropyleen zullen we finaal een andere grondstof nodig hebben, bijvoorbeeld door afval te kraken via pyrolyse. Die trajecten willen we opzetten met onze partners in de supply chain.”

Koenraad Belsack: “In ieder contact met onze bouwpartners dringen we aan op meer duurzaamheid.”

Van boom tot bouw

Ook in de bouw wordt volop gezocht naar duurzamere materialen en technieken. De productie van staal, beton en cement zijn nog erg energie- en CO2-intensief. Koenraad ­Belsack, co-CEO van projectontwikkelaar Upgrade Estate, bekend van de Upkot-studentenkamers: “In ieder contact met onze bouwpartners dringen we aan op meer duurzaamheid. Eén van onze ruwbouwaannemers heeft daarom een houtafdeling opgericht, zodat we vaker staal en beton kunnen vervangen. Maar dan rijst de vraag: is het hout wel duurzaam? Om daar controle over te hebben, kopen we nu onze eigen bossen. Duurzaamheid is dus een trigger geweest voor een nieuwe business: van boom tot bouw. Ik ben ervan overtuigd dat er in vele sectoren nieuwe businessmodellen zullen ontstaan.” 

Beaulieu wil in de tapijtensector een circulair model introduceren. “Het design van ons product moet garanderen dat het aan het einde van de levensduur ook makkelijk te recycleren valt”, stelt Wim Coppens. “Ik geef een voorbeeld: wij zijn marktleider in beurstapijt, wat nu maar één keer wordt gebruikt en daarna afval is. Met het beurstapijt Rewind hebben we inmiddels een latexvrij concept, waarbij de vezels via thermisch lassen worden vastgemaakt. Het komt er nu op aan om die productiemethode op te schalen en samen met de sector de stromen voor de terugname en recyclage op punt te zetten, zodat we de kringloop kunnen sluiten. Dit kan een gamechanger worden.”

Alexandra Vanhuyse: “In de proeftuin Snowball kunnen bedrijven en onderzoekers nieuwe technologieën uittesten in reële omstandigheden.”

Visie en investeringen

Een duurzamer model in een mature industrie vergt visie en investeringen. Jan Desmet van Flandrien Kaas uit Wervik kan erover meespreken. Hij besliste 10 jaar geleden om de zuivelgroothandel van het familiebedrijf in te ruilen voor een kaasmakerij: “We kozen resoluut voor een ambachtelijk proces en de korte keten, omdat we daar een garantie in zien voor de kwaliteit van ons product. We werken met melk van boeren in een straal van 50 kilometer rond het bedrijf, we kopen onze grondstoffen lokaal, we investeren veel tijd in ons product en we mikken op lokale verkoop in België.”

“Duurzaam ondernemen start inderdaad vanuit een ambitie en visie op de toekomst”, beaamt Peter Wollaert, directeur van CIFAL Flanders, onderdeel van de VN-organisatie UNITAR, die opleidingen aanbiedt rond de Sustainable Development Goals. “Op basis van deze SDG’s wil de Europese Unie bijvoorbeeld klimaatneutraal zijn tegen 2050, een mensenrechtentoets voor ondernemingen invoeren en duurzaamheidsrapportage verplichten. Wij begeleiden bedrijven om dat in een traject van meerdere jaren effectief te realiseren. De uitdaging is om eerst te focussen op de grootst mogelijke positieve impact op mens en milieu, maar ook te werken aan goed bestuur en leveranciers en klanten te betrekken.”

Voor de voedingsindustrie zijn strikte doelstellingen een uitdaging: 6 procent van de broeikasgassen wordt veroorzaakt door de veehouderij. “De sector is zich daarvan bewust. Eén van de oplossingen is een verbeterde voeding voor de koeien, wat tot 30% minder methaan zou kunnen leiden. Dat zit nog in een testfase, maar we weten nu al dat je die uitstoot onmogelijk naar 0 krijgt. Je kunt een koe niet CO2-neutraal maken”, merkt Jan Desmet op. “Maar wij, en alle veehouders, investeren wel volop in energiemaatregelen. Wij hergebruiken bijvoorbeeld restwarmte van condensatoren en gaan ook investeren in zonnepanelen.”

Peter Wollaert: “Ik pleit voor minder, maar betere rapportage. Door te meten, weet je wat je effectief bereikt.”

Een reuzenijsblok onder de parking

Bedrijven die nieuwe energiezuinige of slimme technologieën willen ontwikkelen of uittesten, kunnen terecht bij de Snowball in Harelbeke. “Wij zijn een proeftuin voor kmo’s, kennisinstellingen, lobbygroepen, enzovoort. We testen nieuwe technologieën uit op demoschaal, maar wel in reële omstandigheden”, legt Alexandra Vanhuyse uit. “We volgen nauwgezet het energieverbruik op, visualiseren alle data en werken rond slimme algoritmes. Door samen te werken met universiteiten en hogescholen kunnen we ook veel ruimere datasets gebruiken. Op die manier kunnen we innovaties evalueren en valideren, zodat ze meer kans op slagen hebben wanneer ze finaal op de markt komen.”

Het gebouw van Snowball is energieneutraal. “We hebben geprobeerd maximaal nieuwe bouwtechnieken en innovatieve producten te integreren. Zonnepanelen, een grote batterij, slimme laadpalen. Het grootste issue was dat we veel meer koeling dan verwarming nodig hadden. Daarom zit er een ijsbuffer onder onze parking. Die bevat 300.000 liter water. In de winter halen we daar de warmte uit via een warmtepomp, tot het een grote ijsblok is. In de zomer halen we de kou uit het ijs, zodat het blok weer vloeibaar wordt.”

Wim Coppens: “Het design van ons product moet garanderen dat het aan het einde van de levensduur ook makkelijk te recycleren valt.”

De nood aan rapportage

Het kunnen opvolgen en bijsturen van duurzame ingrepen, zal cruciaal zijn voor continue verbetering. Upgrade Estate heeft daar zijn bedrijfsmodel op afgestemd: “Wij ontwikkelen, bouwen, engineeren en financieren onze projecten zelf. We blijven ook mede-eigenaar van het gebouw, als het opgeleverd is, zodat we het goed kunnen onderhouden en zo de levensduur verlengen. We introduceerden ook een duurzaamheidscharter en een klimaatplan Net-Zero 2035. Voor meer dan 90% van onze investeerders is duurzaamheid belangrijk. En dus maken we een brede set aan indicatoren meetbaar via een tool die gebaseerd is op de SDG’s”, benadrukt Koenraad Belsack. 

Peter Wollaert is daar een absolute voorstander van: “Er komt een verplichte ESG-rapportering aan, waar nog veel weerstand tegen is. Ik pleit voor minder, maar betere rapportage. Pak het geleidelijk aan, en bekijk eerst waar het potentieel grootste negatieve effect van je business zit. Dat vormt het startpunt. Door te meten, weet je ook wat je effectief bereikt met alle inspanningen en investeringen. Je bereikt immers geen duurzaamheid zonder accountability, zonder corporate governance of zonder ethische reflectie.” 

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details