Barbara Torfs maakt de balans op

“Als je op het goede focust, wordt het alsmaar beter”

Op een dag vond Barbara Torfs de job van haar leven, als directeur van Bond zonder Naam. “Hier vallen alle puzzelstukjes van wie ik ben en wat ik graag doe, wat mij zin en goesting geeft, in elkaar”, vertelt Barbara Torfs. “Ik kan er mijn managementskills in kwijt, ik kan een stukje ondernemer zijn en ik werk samen met een heleboel vrijwilligers. En vooral, het is een warme organisatie voor en door mensen.” Iedereen kent wel de maandelijkse spreuken waarmee Bond zonder Naam wil inspireren en activeren. Ze vormen de aanzet voor een gesprek over leven en werken vanuit het hart. Zo maken we de balans op met Barbara Torfs.

“Goesting is de beste saus.” Wat geeft jou goesting? 

Het overkomt me regelmatig dat ik wakker word en tegen mijn echtgenoot Hans zeg: “Awel, ik heb goesting in mijn dag!” Dat gevoel stemt me dankbaar. Omdat ik me realiseer dat die levensinstelling, maar ook het dagelijkse klein geluk niet iedereen gegeven is. 

Wat mij voorál goesting geeft in het leven, zijn de mensen rond mij. Ik werk graag met en voor mensen. Daar word ik zo blij van. Ik ben een beetje een ‘achterkomertje’, mijn broer en zus zijn zes en acht jaar ouder. Als kind was ik veel alleen en dat vond ik niet leuk. Dus ging ik voortdurend op zoek naar contact met andere kinderen. Tekenschool, muziekschool, sporten, de jeugdbeweging, ik deed het allemaal. Ik was altijd al sociaal en extravert, op zoek naar die verbinding met mensen. 

Een verhaal dat mijn broer graag vertelt, om aan te tonen hoe ver dat verlangen naar contact ging. Mijn ouders hadden een appartement aan zee. Ik zag beneden op de dijk kinderen lopen en om hun aandacht te trekken, gooide ik chips naar beneden, om die te delen met hen. Een zot beeld. Maar het ­typeert mij wel. 

“Mensen graag zien, dat is mijn hobby.” Vind je het gemakkelijk om mensen graag te zien? 

Ja hoor, het is zelfs mijn lievelingsspreuk! Ik heb in mijn leven natuurlijk een aantal keren een opdoffer gekregen. Ik ben ooit slachtoffer geweest van ghosting. De voorbije maanden hebben zowel psychologe Uus Knops als relatiedeskundige Rika Ponnet dat thema bespreekbaar gemaakt. Terecht. Het brengt ontzettend veel schaamte en schuld met zich mee. Wanneer mensen je zonder verdere uitleg uit hun leven schrappen, zoek je toch een groot stuk van de verantwoordelijkheid daarvoor bij jezelf. Dat is zeer ontwrichtend. 

En route ontgoochelen mensen je en soms lopen relaties anders dan je gehoopt had. Dat is pijnlijk, maar het hoort bij het leven. Als dat gebeurt, spreek er dan over met elkaar. Ik heb een hekel aan ruzie en conflict, maar nog meer aan wondjes die blijven jeuken, die op den duur gaan etteren. Ik spreek de dingen liever uit. Met mijn extravert en direct karakter kom ik tijdens confrontaties ongewild wel eens harder over dan bedoeld. Ik kan soms nogal ‘bruut’ zijn, dat is een werkpunt. Als ik merk dat dit mensen kwetst, heb ik er dan ook geen enkele moeite mee om me te verontschuldigen. Maar ik ben ervan overtuigd dat je conflicten beter blootlegt en uitpraat, ook al is dat lastig en confronterend. 

Dus ja, ik zie de mensen graag! En echt waar, heel veel mensen deugen. Daar ben ik via mijn werk voor BZN alsmaar meer van overtuigd. Kijk naar de inzet, de vriendelijkheid en de zorg van zovelen. Zij zijn misschien niet de luidste roepers, het zijn vaak nederige mensen die op hun eigen betekenisvolle manier het goede nieuws zijn voor elkaar. Precies die mensen willen wij via Bond ­zonder Naam een stem geven. 

“Waardering verwarmt.” Ervaar jij dat zelf ook zo? 

Toch wel ja. Dat wil niet zeggen dat ik voortdurend geloofd en geprezen moet worden of dat ik een people pleaser ben. Maar als het goed is, mag het gezegd worden. Dat zal ik zelf ook altijd doen.

Het is onbetwistbaar een positieve stimulans. Waardering versterkt je, geeft je goesting om morgen nog beter te doen dan vandaag. Als je je gewaardeerd voelt, voel je je veilig, heb je het gevoel dat je er mag zijn. En dat helpt je groeien. Geef mensen een pluim, en ze krijgen vleugels! 

Zichtbaar maken wie niet gezien of gewaardeerd wordt, is de missie van Bond zonder Naam. In onze detentiewerking bijvoorbeeld spreken we gedetineerden aan op hun talenten. Jarenlang wordt hen elke dag weer de vraag gesteld: “Heb je nagedacht over je fouten?” Zo wordt een gedetineerde herleid tot zijn misdaad. Via talentgesprekken en activiteiten zoals Samen Lezen in detentie helpen we hen een positief zelfbeeld te ontwikkelen.  

En elke dag mobiliseren we ook onze vele vrijwilligers om het beste van zichzelf te geven en daarmee weer anderen te versterken. Het doet zoveel deugd om te horen hoe straf je bent, dat je gekoesterd en gerespecteerd wordt.  

“Klein geluk is groot geluk.” Wat is voor jou klein geluk? 

Ik heb in mijn leven veel geluk gehad. Ik heb altijd graag en veel gewerkt, ik heb fantastische kinderen die gelukkig in het leven staan, ik ben nog altijd graag samen met mijn man … Zoveel geluk stemt me dankbaar en nederig. 

Ik kan heel blij zijn met ogenschijnlijk gewone dingen. Een aantal jaren geleden hebben we bijvoorbeeld besloten om niet meer ver te reizen. Te veel stress en gedoe, en het maakte me niet per se gelukkiger. Het liefst van al ben ik thuis, met warme mensen rond mij. Samen eten, een glas drinken, luisteren naar elkaar en de zon zien ondergaan in mijn eigen tuin, zalig toch?

“Niet hoe je valt, wel hoe je opstaat.” Ben jij zelf al eens gevallen in het leven? 

 In 2023 werd bij mij borstkanker vastgesteld. Dat mag je op zijn minst een struikelsteen noemen. Maar echt waar, ik wist niet dat ik zoveel positiviteit en veerkracht in mij had. Je wordt geconfronteerd met een vreselijke ziekte, met je sterfelijkheid. Voor veel mensen is dat, heel begrijpelijk, het absolute doemscenario. Maar vanaf dag één heb ik me heel positief opgesteld. Ik was totaal gefocust op leven, op herstel. Dat ik een geboren optimist ben, dat is echt een groot geluk. 

Ik heb de dood niet in de ogen gekeken, maar ik heb er wel over nagedacht. En dat beangstigde me. Ik ben nog altijd bang voor de dood. Ik zou niet graag dood gaan, nee. Als ik zou weten dat het einde verhaal is … ik weet niet of ik dan diezelfde veerkracht zou vinden. Zoiets weet je natuurlijk nooit, tot je ervoor staat. 

Mijn moeder heeft jarenlang kanker gehad. Het was mooi om te zien hoe ze haar grenzen keer op keer verlegde. Als ik dit of dat niet meer kan, dan wil ik niet meer leven, zei ze altijd. Als ik niet meer kan stappen, als ik niet meer kan eten, als ik niet meer kan zwaaien met mijn hand … Ze stelde die grenzen telkens bij, omdat ze zo graag leefde. Omdat het leven toch altijd nog de moeite waard was. Ze was een grote fan van de VRT soap Thuis. Helemaal op het einde, net voor de kerstvakantie zei ze: “Ik hoop dat ik de laatste aflevering van Thuis nog kan zien zodat ik weet hoe het met Simonneke afloopt.” Ze is overleden de avond van 24 december, na Thuis. En ja, ook die grens heeft ze nog gehaald. 

“Laat goed nieuws niet ondersneeuwen.” Dat is een hoopvolle spreuk. Ben jij hoopvol? 

Absoluut. Er ís goed nieuws onder de zon, ook al wordt het vaak ondergesneeuwd door berichten over oorlog, haat en geweld. Die trekken onze aandacht en maken ons boos en angstig. Wie ook het goede nieuws durft te zien, wordt vaak weggezet als een naïeveling. Akkoord, het zou naïef zijn om énkel het goede nieuws te willen zien. Maar tegelijk kan je in je eigen kleine wereld alles wat goed en positief is meer aandacht geven. Als je op het goede focust, wordt het goede alsmaar beter.

Uitgaan van het goede in de mens maakt dat we anders in de wereld staan, anders naar elkaar kijken. We zijn vandaag heel sterk in het negatief interpreteren van de ander. Slechte bedoelingen, slechte invloed, slechte afloop. Als we nu eens onbevooroordeeld kijken en luisteren naar de ander, met open oren en een open geest? De wereld zou er helemaal anders uitzien.

Ik vind mezelf geen wereldverbeteraar. Ik ben niet de vrouw van de grote daden. Ik voel niet de behoefte om de hele wereld te veranderen. “Verbeter de wereld, begin bij jezelf”, zei onze stichter Phil Bosmans. Het tweede deel van die spreuk is voor mij essentieel: wat kan ik doen om de wereld een beetje beter te maken? Ontzettend veel, als je er even over nadenkt. Ogenschijnlijk kleine dingen die voor de wereld rondom een groot verschil maken en die ik in mijn dagelijks leven probeer te integreren. Dat lukt niet elke dag. Maar ik ben me bewust van mijn eigen kracht en verantwoordelijkheid, dat we er als mensen voor mekaar moeten zijn.  

“Waar sta jij voor op?” Wat heeft de wereld nodig? 

Ik wil deze vraag dus graag beantwoorden met een vraag: Hoe kunnen wij elk op onze eigen manier een verschil maken? Laten we daar eens over nadenken. Tegen de onverschilligheid. Tegen de wanhoop. Tegen de angst en de boosheid. Alleen al door er even bij stil te staan, erover na te denken, maak je een verschil. Het kleinste verschil laat ons niet onverschillig, het zou een BZN spreuk kunnen zijn (lacht). Kijk, dát is nu precies de kracht van onze spreuken! Ze houden ons een spiegel voor, ze doen ons even stilstaan en reflecteren om dan actief een verschil te maken!