“Elke machine moet slim, performant en energie-efficiënt zijn”

Machinebouwers voelen concurrentie uit het buitenland toenemen

De machinebouwsector in Vlaanderen hoort bij de meest energie-intensieve sectoren. Ze voelt bijgevolg de impact van de inflatie van energie-, materialen- en loonkosten, maar moet haar sterke positie tegenover de concurrentie proberen te behouden. Deprez, door Unizo verkozen tot Kmo van het jaar 2022, en het Oost-Vlaamse familiebedrijf De Pecker Gent praten over de uitdagingen en de vooruitzichten in hun sector.

Hoewel de energieprijzen stilaan opnieuw dalen, blijft de problematiek van hoge facturen actueel voor zowel particulieren als bedrijven. En dat is niet de enige kostenfactor van belang. Op de prijs van materialen en grondstoffen staat voorlopig geen rem. “De sterk gestegen energiekosten zorgen vooral voor duurdere goederen, in ons geval staal en staalgerelateerde producten. Dit bevat ongeveer 30% van onze omzet, dus als bepaalde goederen 50% stijgen, is dit toch wel significant”, getuigt Jeroen Deprez, Operations Manager van de West-Vlaamse machinebouwer Deprez. “We kunnen niet anders dan die prijsstijging door te rekenen in onze nieuwe offertes, maar voor de lopende projecten moeten we zelf de bittere pil slikken.”

De Pecker uit Gent, gespecialiseerd in machinebouw en industrieel onderhoud, merkt de gevolgen voornamelijk bij zijn klanten. Co-CEO Fernand Meire: “Wie energie-intensieve producten maakt waarvan de grondstofprijzen ook nog eens gestegen zijn, ziet zwaar af. Wij hebben het geluk dat ons gascontract nog een tijdlang vast ligt, en dankzij de investering in 2000 m² zonnepanelen produceerden we tijdens de zomer zelf een groot deel van de nodige energie. We maken ons personeel ook bewust van bepaalde bezuinigingsmogelijkheden en investeerden in digitalisering van bijvoorbeeld ons verwarmings- en aircosysteem. Zo staat de verwarming niet langer aan wanneer dat niet nodig is, bijvoorbeeld na de werkuren of tijdens het weekend.”

Ook Deprez investeerde in zonnepanelen, zowel uit maatschappelijk oogpunt als voor het laden van het wagenpark dat meer en meer uit elektrische wagens bestaat. “Duurzaamheid en milieubewustzijn laten zich voelen op verschillende vlakken. Zo merken we dat ook onze klanten hier meer vragen over stellen. Vroeger lag de nadruk bij een offertevraag op een goede en slimme investering, vandaag verlegt de focus zich naar een machine met gegarandeerde operationele prestaties en een lage onderhoudskost”, legt Jeroen van Deprez uit.

De Pecker werkt voornamelijk voor de zware industrie, waar duidelijk gekeken wordt naar onderdelen en machines met een hoger rendement. “Wij hebben vorig jaar geïnvesteerd in de ontwikkeling van een cementvezelpers, voor het maken van isolatiepanelen. Voor dergelijke energie-efficiënte investeringsgoederen staan klanten nu duidelijk te springen”, vertelt Fernand.

De evolutie naar hoogstaande technologieën en automatisatie gaat onverminderd voort. “Elke klant met een groeiende business kampt met dezelfde problemen: een tekort aan werkkrachten of een nijpend plaatsgebrek. Daardoor komen bedrijven bij ons terecht voor verdere automatisatie van hun processen. Voor iedere klant ­leveren wij een project op maat, ook op het vlak van digitalisatie”, getuigt Jeroen Deprez.

Alexander Bolliou, co-CEO De Pecker Gent bevestigt dat: “Er zijn steeds minder afgestudeerden met de nodige technische kennis om direct aan de slag te gaan. Er wordt minder voor technische richtingen gekozen, maar we stellen ook vast dat het opleidingsniveau er niet op verbeterd is. Zeker de afgestudeerden van de laatste 2 jaren hebben omwille van covidmaatregelen en afstandsonderwijs vooral ingeboet op de uren praktische opleiding. Daarom polsen wij naar andere aspecten en sterktes tijdens een sollicitatiegesprek en organiseren we zelf een degelijke praktijkgerichte opleiding op de werkvloer”, aldus Alexander. Een alternatief is schaalvergroting om bijkomende expertise in huis te halen. “We zullen de komende jaren veel overnames meemaken in de sector. Een drijfveer is ongetwijfeld het personeelstekort dat een aantal machinebouwers daarmee hopen op te lossen.”

De combinatie van energiecrisis, inflatie en krapte op de arbeidsmarkt is een harde dobber voor deze sector. “Als je te veel doorrekent naar de klant, dreig je bestellingen te verliezen aan de concurrentie in het buitenland. Vandaag zijn onze Duitse concurrenten op loonkostvlak al 7 à 8% goedkoper. De regering ligt daar blijkbaar niet van wakker. Maar als er niets gebeurt, zal zich dat wreken. Gelukkig hebben we niet op alle machines evenveel concurrentie, en halen we toch verkoopsuccessen. Dat houdt ons recht”, stelt Fernand Meire van De Pecker Gent.

Ook Jeroen Deprez ziet de markt veranderen. “Er staat heel veel onder spanning en er is vooral een gebrek aan een langetermijnvisie vanuit het beleid. Bovendien zal de veranderende wereldeconomie de concurrentiepositie van een Belgische onderneming niet verbeteren. We moeten ons dus blijven aanpassen om het succes te bestendigen”, concludeert Jeroen Deprez van Deprez.